Ülkemizde korona virüs aşısının yapılmaya başlamasıyla beraber hamileler ve hamilelik planlayanlar aşı yaptırıp yaptırmama konusunda haklı olarak hemen karar veremediler. Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Betül Kalay hamilelik ve emzirme döneminde korona aşısı uygulanması konusundaki sorulara yanıt olabilecek bilgilerin ufak bir derlemesini yaptı.

Ülkemizde ve tüm dünyada, gebelikte ya da süt verme esnasında grip, boğmaca gibi koruma amaçlı ruNn aşılar yapılır. Genellikle yapılan aşılar anneler ile beraber bebekleri de enfeksiyonlara karşı korurlar. Korona virüs aşısı, çok yeni olmakla beraber, henüz hamile ya da emziren kadınlarda olumsuz bir yan etki oluşturmamıştır. Yani aşının hamilelik ve emzirme sürecindeki zararlarından bahsetmek mümkün değildir. Gebelikte Covid 19’a karşı aşılanma ile ilgili olarak Türk Jinekoloji ve Obstetri Derneği; "İnaktive aşıların gebe kadınlara ve fetüse zarar verdiğine dair herhangi bir kanıt bulunmadığını belirtmiştir. Ancak, çocuklarda ve yetişkinlerde güvenli olduğu kabul edilen bazı canlı aşıların gelişmekte olan fetüs üzerine zarar verici etkileri olabilmektedir."

Çoğu aşı annelerle birlikte bebekleri de enfeksiyonlara karşı korumaktadır. Hamile ve emziren kadınlara, grip ve boğmaca aşılarında olduğu gibi korunma amaçlı aşılama önerilmektedir. Her aşı farklı mekanizmalarla etki gösterir ve korona virüs aşısı için hamile kadınlar üzerinde klinik bir çalışma yapılmamıştır. Ancak daha önce korona virüs aşısına benzer mekanizmadaki aşılar üzerine yapılan çalışmalar, korona virüs aşısının hamilelikteki etkisi ve güvenliği konusunda fikir sağlayabilir.

GEBE KALMAYI PLANLAYANLAR İÇİN AŞILAMA

ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri; korona virüs pozitif olan hamile kişilerin, üreme çağındaki hamile olmayan kadınlara kıyasla yoğun bakım, ölümle sonuçlanan hastalıklar gibi durumlara maruz kaldığını ve erken doğum gibi olumsuz gebelik sonuçları riski altında olabileceğini belirterek, gebelerin diğer insanlara göre büyük riskler taşıdığının altını çizmiştir. Hamile kalmayı planlıyorsanız ve riskli grupta olduğunuz için veya sağlık çalışanı olduğunuz için aşı olabilecekseniz, hamile kalmadan önce aşının tüm dozlarını tamamlamanız ve ilk dozdan sonraki üç ay ve ikinci dozdan sonraki iki ay gebelik için beklemenizi önerilmektedir.

Bununla beraber gebelik öncesi dönemde korona virüs aşısı olmak enfeksiyon ve ciddi komplikasyonları önleme görevi gördüğü için önemlidir. Aşı olduktan sonra hamile olunduğu öğrenilen durumlarda ise önerilen alternatif ilk dozdan sonra hamilelik süreci bitince ikinci doz aşıyı yaptırılmasıdır. Hamileliği farkına varmadan aşı yaptırılan durumlarda ise aşının başarı etkilenmeyecek ve bebek zarar görmeyecektir. Aşı yaptırmaya karar veren ya da düşünen hamile ya da gebe kalmayı düşünen kişiler mutlaka uzman hekime danışarak sağlık kontrolünden geçmeli. Sahip olduğu kronik hastalıklar, genetik hastalıklar göz önünde bulundurarak doktor kontrolünde sürece karar verilmelidir.

Emzirme döneminde de güvenle aşı olunabilir. Yapılan çalışmalar, virüse karşı oluşan antikorların bir kısmının anne sütüne de geçtiği gösterilmiştir.